Bomen krijgen watervoorraad tegen verdroging

Over het veranderende klimaat zijn figuurlijk al heel wat bomen opgezet. De Stad Antwerpen en Aquafin doen dit nu ook letterlijk. Op het Frederik Van Eedenplein op Linkeroever startten ze een proefproject rond buffer- en infiltratiesystemen bij bomen. Gezonde bomen én extra opvang van hemelwater zijn het doel.

Proeftuin boomaanplantingen Antwerpen

Kunstmatige buffer

Als er rond een boom maar weinig volume grond is, zal de natuurlijke buffer - die wordt aangevuld door een regenbui - snel uitgeput zijn. De boom krijgt dan last van droogtestress. Dat weet Jos Schenk, boomdeskundige bij de Stad Antwerpen (rechts op de foto). Op het Frederik Van Eedenplein zetten Aquafin en de stad zo’n kunstmatig systeem op. In de bufferzone, die bestaat uit aaneengeschakelde kunststofkratten, is er voldoende ruimte om de aanvoer van water bij een stortbui op te vangen. Naast elke kant van het buffergedeelte ligt een infiltratiegedeelte dat overtollig water kan opvangen. Daar is ook een overloop gemaakt naar de riolering zodat de groeiplaats nooit permanent onder water kan staan.

Samenwerken loont

Dit principe past perfect binnen onze hemelwaterplannen waarin we focussen op regenwaterbeheer. Het water stroomt niet langer zomaar weg langs leidingen maar wordt vastgehouden door de bomen. Bomen zijn een mooie kans om in een verstedelijkte omgeving het regenwater kwijt te raken volgens het principe van de ladder van Lansink. Alleen overtollig regenwater wordt nog afgevoerd. Wekelijks meet de stad het peil van het water en de vochtigheid van de grond langs verschillende controleputten. Om inzicht te krijgen in de werking van het systeem in relatie tot het weer, worden globale weergegevens opgenomen tussen verschillende meetsessies. Aan het einde van de zomer hopen de stad en Aquafin een eerste reeks resultaten te hebben. Een natte zomer zal de inschatting van de effectiviteit van het systeem bemoeilijken omdat de watervoorraad dan altijd aangevuld is. Bij langdurige droge periodes wordt er echt getest of het capillaire systeem blijft werken tot de kratten volledig leeg zijn. De stad heeft de bomenkennis, berekent hoeveel buffering er nodig is voor het groen en hoeveel water de bomen verdampen. Aquafin becijfert de infiltratiecapaciteit en de ruimte die nodig is om piekbuien te verwerken. Wist je trouwens dat bomen die op deze manier worden aangeplant, gewoon ook veel gezonder zijn?

ATV maakte een boeiende reportage over de samenwerking tussen stad Antwerpen en Aquafin. Jos Schenk getuigt over de impact van de droogte op de verminderde groei en de groeiende sterfte van de bomen. Hij vertelt hoe de samenwerking een win-win situatie is.