Transparante aanbestedingstrajecten zijn de norm

Duiding bij het artikel in de De Tijd van 11-02-2023

De Tijd schreef op 11 februari dat Belgische overheden onvoldoende transparant communiceren over welke bedrijven deelnemen aan publieke aanbestedingen en aan wie ze dat contract gunnen. Ook Aquafin werd terloops vermeld in die context.

Een betaalbare realisatie van het Vlaamse waterbeleid vraagt een goed kostenmanagement en een optimale samenwerking tussen alle stakeholders. Die twee aspecten heeft Aquafin de voorbije jaren voortdurend op de kaart gezet. Intern zijn ze de leidraad voor elke beslissing die we nemen. Voor elke aankoop zijn er duidelijke regels en afspraken, dus ook voor de gunning van infrastructuurprojecten.

Inzet op totale prijs en kwaliteit voor optimale marktwerking

Op jaarbasis voert Aquafin meer dan 500 grote en kleine aanbestedingsprocedures, waarvan de meerderheid voor infrastructuurprojecten. Daarnaast zijn we ook nog medeopdrachtgever in een aantal aanbestedingsprocedures voor infrastructuurprojecten, waarvoor een andere aanbestedende overheid (bv. AWV, gemeente,…) bouwheer is. Als we projecten op de markt brengen, gaan we heel zorgvuldig te werk. Nog  vóór de publicatie van de procedure zetten we in op een kwalitatieve marktverkenning en de vertaling van de interne noden in duidelijke bestekken. We bepalen  genuanceerde selectie- en gunningscriteria, waarbij we kiezen voor een slimme combinatie van totale prijs en kwaliteit om de markt optimaal te laten spelen.  

Meer dan 150 bouwpartners werken samen met Aquafin

Aquafin streeft volledige transparantie na in zijn aanbestedingsprocedures. Uiteraard publiceren we de gunningsresultaten van procedures die gevoerd worden boven de Europese publicatiedrempel (5,382 mio euro voor werken, 215.000 euro voor leveringen en diensten). Dat zijn we wettelijk ook verplicht en daarvoor hebben we een intern afsprakenkader uitgewerkt. In 2022 heeft Aquafin 53 procedures gegund met bedragen boven deze drempels en de resultaten gepubliceerd. Ook bij projecten die de Europese drempel niet overschrijden, informeren we elke deelnemer aan een aanbestedingsprocedure over het gunningsproces en de resultaten ervan. We doen ook meer dan wettelijk verplicht is. Op onze website publiceren we de bieders en de gegunde partijen voor werken waarvan de publicatie minder dan 6 maanden oud is.

De Tijd haalt ook aan dat grote bedrijven een aanzienlijk deel van de contracten binnenhaalden de voorbije zes jaar. Dat is ook logisch, gezien het wettelijke kader dat van toepassing is. Projecten die Europees gepubliceerd worden, hebben automatisch een hoge waarde. Bij deze gepubliceerde resultaten zie je in verhouding dus natuurlijk weinig KMO’s. Je ziet ze wél ruim vertegenwoordigd bij de ruim 150 verschillende bouwpartners die voor Aquafin gewerkt hebben in 2022.  Bij de overgrote meerderheid van projecten die we aanbesteden, gaat het namelijk om bedragen die lager liggen dan de Europese drempels. Anderzijds bepaalt ook hier de wetgeving mee welke aannemers op welke opdracht kunnen inschrijven. Het erkenningsniveau van de aannemer moet in lijn zijn met de grootte van de opdracht, al kunnen twee kleinere aannemers wel samen inschrijven om in aanmerking te komen voor een project van een hogere categorie.

Zorgvuldige markverkenning en kwalitatieve bestekken

Uiteraard willen we best nog meer resultaten van aanbestedingsprocedures delen, maar dat vergt dan ook meer mankracht en dus meer budgettaire middelen. Daarenboven is de meerwaarde die De Tijd  ziet in een publicatie van alle gunningsresultaten volgens ons ook niet de essentie. Het is niet de publicatie van de resultaten die aanleiding geeft tot een beter resultaat, maar wél het werk voorafgaand aan de lancering van een nieuwe overheidsopdracht. Vandaar dat we zoveel belang hechten aan het hele traject dat vooraf gaat aan een publicatie.