Monoverwerker wordt spil in circulaire bedrijfsvoering
Met onze slibstrategie zetten we de komende jaren grote stappen richting circulaire economie. Tegen 2040 willen we alle zuiveringsslib verwerken met een maximale terugwinning van energie en fosfor. Een nieuw te bouwen monoverwerker in Gent is daarvoor de motor.
Op onze meer dan 300 rioolwaterzuiveringsinstallaties produceren we jaarlijks 95.000 ton droge stof aan slib. Het actief slib groeit namelijk continu aan, dat is een neveneffect van waterzuivering. Het slib dat we niet opnieuw gebruiken in het zuiveringsproces is echter geen afval maar een waardevolle vorm van biomassa. Slib is rijk aan nutriënten die het opslaat uit het afvalwater. Het is perfect mogelijk om die nutriënten te recupereren en als grondstof te hergebruiken.
Nieuwe eindverwerkingsroute vanaf 2024
Vandaag drogen we een derde van het slib tot pellets die als co-brandstof gebruikt worden in de cementindustrie. Nog een derde wordt ontwaterd en zonder extra brandstof verbrand in de slibverwerker in Brugge. Het overblijvende derde wordt ook ontwaterd en verbrand door een externe partij, samen met industrieel afval. Daar komt over enkele jaren verandering in. Op de site van ArcelorMittal in de haven van Gent, komt er een splinternieuwe monoverwerker. De nieuwe installatie zal ontworpen, gebouwd, gefinancierd en onderhouden worden door het consortium BESIX-Indaver. Die opdracht loopt tot 2046.
In 2026 moet de slibmonoverwerker operationeel zijn en de biomassa uit het zuiveringsslib nog meer kunnen benutten dan vandaag het geval is. In een monoverwerker wordt het slib niet verdund met andere stoffen. Daardoor is een maximale recuperatie van energie en grondstoffen mogelijk.
Hergebruik van geproduceerde stoom
Voor de keuze van de locatie voor deze nieuwe installatie, waren de ecologische argumenten doorslaggevend. Enerzijds was de ligging belangrijk met het oog op de CO2-impact van de slibtransporten die er vanuit uit heel Vlaanderen naartoe moeten komen. Anderzijds waren ook de valorisatiemogelijkheden van de geproduceerde energie uit de slibverwerking in de omgeving van cruciaal belang, met het oog op een optimalisatie voor heel Vlaanderen.
ArcelorMittal zal, in nauwe samenwerking met Fineg, het volledige volume aan geproduceerde stoom door de monoverwerker afnemen als bijkomende voeding voor hun interne stoomnetwerk. Op die manier kan de staalproducent het gebruik van fossiele brandstoffen verminderen en wordt er 65.000 ton CO2 equivalente uitstoot per jaar vermeden.
Duurzaam terugwinnen van fosfor
In een vervolgtraject plant Aquafin de opstart van fosforrecuperatie op volle schaal, op termijn goed voor jaarlijks 2.000 ton pure fosfor. Dat is een substantieel aandeel van het jaarlijkse verbruik in dit land. Fosfor is een essentiële bouwsteen voor de voedselketen en bovendien een eindige grondstof. Fosfaat is dan weer een belangrijk onderdeel van ons DNA, onze celwanden en botten. Onze cellen gebruiken het ook voor energietransport. De moderne landbouw maakt volop gebruik van kunstmatige fosfaatmest Doordat de voorraden ervan stilaan uitgeput geraken, dreigt er een schaarste aan fosfaat en dat betekent dat ook voedselvoorraden in gevaar kunnen komen. Daarom staat fosfor sinds 2017 op de EU-lijst van kritische grondstoffen. Gelukkig bevindt fosfaat zich ook in onze huishoudelijke afvalstromen. Aquafin zal met de nieuwe slibverwerker in een tweede fase dus ook fosfor effectief uit die stromen recupereren en zo een antwoord bieden op de toekomstige schaarste.
Opbouwen naar 2040
De slibmonoverwerker zal aanvankelijk twee derde van het zuiveringsslib behandelen. Tegen 2040 willen we evolueren naar 100%. Het project past volledig binnen de ambitie van Aquafin om tegen 2030 geen gebruik meer te maken van fossiele brandstoffen en op termijn te evolueren naar een klimaatneutrale bedrijfsvoering.
