Waterzuivering verwijdert microplastics voor 97 procent
Maar: nog steeds meer dan 600 kg per jaar naar waterlopen
Volgens een recente studie van de Universiteit Gent en VITO, zijn microplastics ook in het Vlaamse oppervlaktewater wijdverspreid. Nochtans worden de aanwezige partikels in het afvalwater in onze rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI) voor 97,5% procent tegengehouden. Maar ze komen natuurlijk ook via andere wegen in het milieu terecht.
Plastic is alomtegenwoordig ons dagelijks leven en in de maatschappij. Helaas komt er heel wat van dat plastic vroeg of laat in het milieu terecht. Plastic verdwijnt ook niet, het breekt af tot almaar kleinere deeltjes en tot slot tot microplastics die kleiner zijn dan 5 millimeter.
Begin september werden de resultaten van een Vlaamse studie voorgesteld die de bronnen en routes van microplastics in het oppervlaktewater onderzocht. Er werden stalen genomen van oppervlaktewater, huishoudelijk afvalwater, gezuiverd afvalwater en afstroomwater van autosnelwegen. De stalen werden geanalyseerd en verwerkt volgens de meest recente wetenschappelijke methoden.
Afvalwater is belangrijke bron
Uit de resultaten blijkt dat er in Vlaanderen niet meer of minder microplastics in het oppervlaktewater zijn terug te vinden dan elders in onze buurlanden. In het ongezuiverde huishoudelijk afvalwater werden gemiddeld 10 deeltjes microplastics per liter water teruggevonden. Dat betekent dat elke Vlaming jaarlijks zo'n 418 duizend plasticdeeltjes, ofwel 3000 kilogram, via het afvalwater laat weglopen. Die komen vrij bij het wassen van kledij en ze zitten onder meer ook in sommige cosmeticaproducten. Van 85% van de Vlamingen wordt het afvalwater gezuiverd in een rioolwaterzuiveringsinstallatie. Het goede nieuws is dat onze rioolwaterzuiveringsinstallaties de microplastics voor 97,5% verwijderen. En daarin scoren we dan weer beter dan onze buurlanden. Toch komt er zo nog jaarlijks 623 kilogram aan microplastics in onze waterlopen terecht. Aquafin pleit dan ook voor een brongerichte aanpak zodat er minder microplastics meespoelen met het afvalwater.
Impact bandenslijtage groter dan verwacht
Opmerkelijk resultaat van de studie was het aandeel microplasticvervuiling door slijtage van banden. Door afstromend regenwater van het wegdek komen zo ongeveer 250 ton microscopisch kleine bandenpartikels per jaar in het oppervlaktewater terecht. Een pak meer dan via het gezuiverd afvalwater dus. Ook de onderzoekers zelf stonden versteld van het resultaat. Aangezien er ‘maar’ langs vijf autosnelwegen werd gemeten, willen ze in een vervolgstudie uitzoeken of het voorlopige beeld wel degelijk representatief is.
Minister van Omgeving Zuhal Demir nam de resultaten van de studie in ontvangst en wil ze gebruiken in haar beleid. “Het is duidelijk dat de zuiveringsgraad van huishoudelijk afvalwater in Vlaanderen nog verder omhoog moet aangezien de zuiveringsinstallaties veel tegenhouden,” zegt ze. “Maar ook de vervuiling door autobanden moeten we goed in de gaten houden. Zeker met meer elektrische wagens in de toekomst. Die zijn zwaarder en dus verslijten de banden sneller.”
Wat kan JIJ doen tegen microplastics?
Als Aquafin willen we microplastics zo goed mogelijk uit het afvalwater zuiveren, maar nog beter is het probleem bij de bron aanpakken. En daar kan jij bij helpen!
Microplastics komen in het afvalwater terecht door het wassen van kleding of je verzorgingsproducten in de badkamer. Zo belanden ze in rivieren, zeeën en vormen ze een bedreiging voor de natuur. Maar niet alleen dieren krijgen te maken met microplastics, ook wij mensen krijgen microplastics binnen. Uit onderzoek is gebleken dat mensen microplastics binnenkrijgen door het eten van zeedieren, via plastic verpakkingen van ons eten en via de lucht die we inademen. Met deze tips & tricks kan jij met een kleine moeite een grote impact hebben. Voor jezelf én voor de natuur.
- Drink kraantjeswater! In het drinkwater uit plastic flesjes zit gemiddeld twee keer zoveel microplastics dan kraantjeswater. Gebruik dus een herbruikbaar fles om je te hydrateren.
- Raap zwerfafval. Hier kan je ook een gezellige activiteit van maken samen met vrienden, collega's of buren!
- Ga zuinig om met (verzorgings)producten of zoek een alternatief met plantaardige ingrediënten.
- Vermijd spuitbussen met drijfgas. Er zijn een heleboel alternatieven in de vorm van rollers en potjes.
- Kies je kleren goed uit. Kledij gemaakt uit natuurlijke materialen zoals biologisch katoen of hennep zijn kwalitatiever en beter voor het milieu. Hoe beter de stof, hoe minder (synthetische) vezels er vrijkomen tijdens een wasbeurt.
- Droog je kledij aan de lucht. Een droogkast verspreid enorm veel microvezels. Je kleren laten luchten zorgt er ook voor dat je minder vaak moet wassen waardoor er minder vezels vrijkomen en je kleren langer meegaan. Win-win dus!