Duurzame bouwmaterialen verkleinen ecologische voetafdruk van waterzuivering

Niemand twijfelt aan de noodzaak van infrastructuur om huishoudelijk afvalwater te transporteren en te zuiveren. Maar stond u al eens stil bij de ecologische voetafdruk van die infrastructuur? In Brakel lieten we begin dit jaar de eerste rioolbuizen in zwavelbeton aanleggen, waarvan de productie revolutionair minder CO2 uitstoot. De keuze voor duurzame materialen wordt in de toekomst steeds belangrijker.

Elk jaar legt Aquafin voor het Vlaamse Gewest ongeveer 200 kilometer leidingen aan om het afvalwater vanuit de gemeentelijke riolen tot in de rioolwaterzuiveringsinstallaties te krijgen. De keuze van het buismateriaal dat hiervoor gebruikt wordt, hangt in grote mate af van het projectontwerp. Uit de levenscyclusanalyses van zuiveringsgebieden weten we dat vooral de leidingeninfrastructuur zwaar doorweegt op de ecologische voetafdruk die we er nalaten. Het productieproces van rioolbuizen in de courante materialen zoals kunststof, gres en beton is belastend voor het milieu. Betonbedrijf De Bonte Group ontwikkelde met Thiotube een rioolbuis in een zwavelbeton, dat een veel kleinere milieu-impact heeft.

Restproduct van olieraffinage

“In de klassieke samenstelling van een betonbuis vervingen we het water en cement als bindmiddel door zwavel. Dat is een restproduct van olieraffinage en dus een circulaire grondstof voor onze buis,” zegt Joeri Hamal, business development manager bij De Bonte Group. “Voor de productie van de zwavelbetonnen buis is er bovendien veel minder energie nodig dan bij de andere buistypes. Daardoor ligt de CO2-uitstoot minstens 50 tot 80% lager. Wat het materiaal nog specialer maakt, is dat het oneindig herbruikbaar is. Je kan de buis aan een relatief lage temperatuur van 130°C helemaal smelten en nadien opnieuw laten stollen in een andere vorm. En dat zo vaak je maar wil.”

Rioolbuizen gaan doorgaans voor minstens 70 jaar de grond in. Het herbruikbare karakter van zwavelbeton is voor Aquafin dus zeker niet doorslaggevend. Al kan het wel zeer waardevol zijn in andere toepassingen. “Wat het voor ons een zeer interessant materiaal maakt, is enerzijds het hergebruik van het restproduct zwavel en anderzijds de spectaculaire lagere CO2-emissies,” vertelt Mieke Lesage, manager Projectmanagement bij Aquafin. “We hebben het innovatieproces van Thiotube bij De Bonte op de voet gevolgd.

Als grote opdrachtgever van infrastructuurwerken en als bedrijf in de milieusector vinden we het onze rol om fabrikanten uit te dagen op zoek te gaan naar oplossingen met het beste resultaat voor het milieu. Je kan dan kiezen om verder te borduren op bestaande productieprocessen en die milieuvriendelijker maken. Of je kan zoals De Bonte kiezen voor radicale vernieuwing waarmee je ineens grote stappen zet. Uiteraard krijgen zo’n initiatieven onze volle steun.”

Testlocaties

De Bonte Group kon tijdens de ontwikkelingsfase dan ook rekenen op Aquafin als facilitator. Joeri Hamal: “Aquafin stelde ons de afgelopen jaren locaties ter beschikking waar we ons product konden testen. Dat ging telkens over kleine stukjes waarbij we voornamelijk de zuurbestendigheid van het materiaal wilden controleren. Door de vorming van H2S (waterstofsulfide) in rioolbuizen is er namelijk een grote kans op betoncorrosie.”

Het materiaal doorstond de testen en werd begin dit jaar voor het eerst toegepast in de vorm van rioolbuizen bij een Aquafin-project in het Oost-Vlaamse Parike (Brakel). Mieke Lesage: “We hebben voor deze locatie als primeur gekozen omdat de buis hier moet aansluiten op een persleiding, waarin veel H2S gevormd wordt. Het project was al opgestart toen de materiaalkeuze werd aangepast. “Aannemers mogen overigens altijd een alternatief aanbieden voor wat er in het bestek staat maar we moeten er uiteraard wel in geloven vooraleer we daarin meegaan,” volgens Lesage. We willen zeker niet inboeten op kwaliteit. Van het zwavelbeton waren we absoluut overtuigd. De COPRO-certificatie is momenteel lopende. Vandaag starten we misschien nog bescheiden met duurzame materiaalkeuzes. In de toekomst willen we bij het ontwerp van rioleringsprojecten de volledige ecologische voetafdruk meer laten doorwegen.”

“De lage CO2-emissies en het hergebruik van een restproduct maken zwavelbeton voor ons interessant”

Mieke Lesage, manager Projectmanagement